Varisler ve Tedavi Seçenekleri
Varis nedir?
Varis, yüzeyel bacak toplardamarlarının uzaması, kalınlaşması ve kıvrımlı hale gelmesi ile kendini belli eden bir damar hastalığıdır. Varis gelişiminde en önemli neden ailevi yatkınlık olmakla birlikte, uzun süren hareketsizlik de varis oluşumunu kolaylaştırır. Varisler örümcek ağı benzeri ince kılcal damarlardan ibaret olabileceği gibi, ciltten kabarık kalın bir kordon veya damar yumağı görünümünde de olabilirler. Bu iki uç arasında değişik büyüklükte pek çok varis görünümü olabilir. Küçük kılcal varisler genellikle estetik yönden sorun oluşturur ve pek az ağrıya yol açarken, ana toplardamarlarda oluşan büyük varisler şiddetli ağrıya ve kramplara yol açabilirler.
Varis tanısı nasıl konur?
Varisler cilt yüzeyinden kolayca görünebildiklerinden dolayı tanı çoğu kez fizik muayene ile konur. Bununla birlikte tüm varisli hastalara, yüzeyel varislere eşlik eden derin toplardamar yetmezliği olup olmadığını saptamak ve tedaviye yön vermek için mutlaka dopper ultrasonografi yapılmalıdır.
Hangi varis tipleri nasıl tedavi edilir?
Talenjiektazi olarak adlandırılan ve örümcek ağına benzeyen küçük kırmızı kılcal damarlar için en uygun yöntem termokoagülasyon yöntemidir. Bununla birlikte bazı talenjiktaziler skleroterapi (köpük tedavisi) işlemine de çok iyi cevap vermektedirler. Çapı 1 mm´den büyük olan retiküler varislerde skleroterapi işlemi termokoagülasyona göre daha etkin olmaktadır. Skleroterapi 5-6 mm çaplı damarlara dahi uygulanabilir, ancak damar çapı büyüdükçe başarı şansı azalmaktadır.
Çapı biraz daha büyük olan varislere skleroterapi uygulanabileceği gibi, bu varisler miniflebektomi denen yöntemle cerrahi olarak da ortadan kaldırılabilirler. Bu yöntemde 1 mm boyundaki küçük kesiklerden cilt altına ilerletilen tığ benzeri aletlerle varisli damarlar yakalanarak vücut dışına çıkarılırlar.
Daha büyük çaplı damarlarda, varisin cerrahi olarak çıkartılması veya lazer ya da radyofrekans yöntemlerinden biriyle bulunduğu yerde yakılması tercih edilir. Her yöntemin farklı avantaj ve dezavantajları mevcuttur ve bir hasta için uygun olan yöntem bir başka hasta için uygun olmayabilir.
Pek çok hastada farklı tipteki varisler bir arada bulunurlar ve yukarıda bahsedilen tedavi yöntemlerinin iki ya da daha fazlasını bir arada uygulamak gerekebilir. Örneğin ana yüzeyel toplardamara lazer uygulaması yapılırken, orta büyüklükteki damarlara skleroterapi ve kılcal damarlara da termokoagülasyon işlemi uygulanabilir.
Son zamanlarda varisli ana toplardamarın içine verilen bir ilaçla damar duvarlarının yapıştırılarak varisin önlenmesi şeklinde uygulanan işlemin (venoclose) erken dönem sonuçları tatminkar görünmektedir.
